Bel Kayması

Alt lomber bölgede gelişen omurların birbiri üzerinden kaymaları derecelerine göre 1. - 4. derece arasında değişir. Hastaların başvuru semptomları da bel kaymasının derecesine bağlı olarak değişir. Lateral omurga grafileri üzerinde omurların birbiri üzerinden kayma oranları %25'e kadar ise kayma derece 1, %26-50 ise kayma derece 2, %51-75 ise kayma derece 3, >%76 ise kayma derece 4 olarak sınıflandırılır.

Şikâyetler

Bel kayma derecesi 1 olan hastaların, sadece bel ağrısı şikâyetleri mevcuttur. Fakat derece 2 ve üzerinde olan bel kaymalarında; omurların aşırı hareketliliği (spinal instabilite) söz konusudur. Omurların aşırı hareketliliği durumunda; bel ağrısı şikâyetlerine bacak ağrısı ve bacaklarda güçsüzlük eklenebilir. Bu şikâyetler özellikle uzun süre ayakta kalma, ağır kaldırma, yol yürüme esnasında artar, istirahatle azalır.

Tanı İçin Tetkik

Bel ağrısı şikâyeti ile doktora başvuran hastaya, istenecek basit lateral fleksiyon-ekstansiyon grafi ile spondilolistesiz tanısı konabilir. Bel ağrısı yanında hastada bacak ağrısı, bacak ve ayakta güç kaybı varsa mutlaka lomber vertebra tomografisi(BT) ve magnetic rezonans(MR) görüntüleme tetkikleri yapılmalıdır. BT ve MR görüntüle yöntemleri bel kayması nedeniyle sinirlere olan baskı ve kaymaya bağlı kesinleşebilen fıtıklaşmalar görülebilir.

Tedavi

Derece 1 olan bel kaymalarında genellikle hastaların sadece bel ağrısı şikâyetleri vardır. Akut dönemde birkaç günlük analjezik tedavisi ve istirahat ile hastalar rahatlar. Ağrılı dönem geçtikten sonra hastaların bel kaslarını kuvvetlendirici egzersizler önerilir. Hastalarda ağrılı dönemlerinin sıklaşması durumunda, bel kaymasında artış olup olmadığı radyolojik tetkiklerle kontrol edilmelidir.

Derece 2 ve üzerindeki bel kaymalarında ise bel ağrısı yanında genellikle bacaklarda ağrı, uyuşma, kasılma, yol yürüme mesafesinde kısalma, bacaklarda ve ayaklarda güç kaybı bulguları eşlik eder. Bu durumlarda ise kaymanın olduğu bel bölgesinde omurganın aşırı hareketlilik mevcuttur. Omurganın aşırı hareketli olduğu durumlarda ise hastaların tedavisinde cerrahi yöntem tercih edilir. Bu ameliyatlarda kaymanın olduğu omurga seğmenlerine transpediküler vidalama ve omurlar arasında kaynamayı hedefleyen teknikler kullanılır. Bel kayması ameliyatları genellikle 2-3 saat sürer, ameliyat sonrası hastalar 2-3 günlük hastane yatısı sonrasında taburcu olurlar. Bu ameliyatı olan hastaların 3-4 haftalık korse kullanması önerilir. Son yıllarda kullanılan ameliyat sırasında sinir ölçümleri, navigasyon ile konulan vidaların yanlış yönlenmesini önleyici yöntemler ve O-ARM (ameliyat sırasında çekilen bilgisayarlı tomografi tetkiki) ile bel kayması ameliyatlarında başarı artmıştır. Bu yardımcı yöntemlerin kullanılması ile ameliyat sonrası komplikasyon oranları azalmıştır, hastaların hastane yatış süreleri azalmıştır.