Metrodora

Tıp literatüründe, bir kadın tarafından yazılmış, bilinen en eski metin sayılan “Kadın Hastalıkları Ve Tedavileri” kitabının yazarı. Her ne kadar kitap ortaya çıktığında bir erkeğin adıyla basılması gerekse de, yazar Metrodorus adıyla anılsa da asıl yazarının Metrodora olduğu sonradan anlaşılmış. Metrodora’nın bilimsel yaklaşımının, Hipokrat’tan oldukça etkilendiği düşünülmekte. Aktarılan bilgiden çok eserinde Hipokrat’ın çalışmalarından direkt alıntılar yapması dikkat çekicidir. Diğer yandan etiolojik ve semptomatik açıdan, yani hastalıkların sebebine ve sonuçlarına dair ileri görüşlü saptamaları ile (örneğin uterus iltihabı konusunda) Metrodora eserindeki içerikle tarihe geçmiş, kendine özgü fikirleri ile alanında çığır açmıştır.

Esere ait İ.Ö. birinci yüzyıldan kalma orijinal bir nüsha, Floransa, İtalya’da bulunmakta ve artık bu eserin sahibi Metrodora olarak kabul edilmekte. Üçüncü ve beşinci yüzyılda da Latince başta olmak üzere kitabın çeşitli çevirileri ortaya çıkmıştır. İki ciltlik 63 bölümden oluşan eserde Metrodora’nın uzmanlık alanı olan mide, böbrek ve uterus sağlığına dair konular ön plana çıkmakta. Antik Roma’daki diğer pek çok hekim ve yazar tarafından eserden oldukça yararlanılmış ve akademik olarak atıfta bulunulmuştur.

Yaşadığı dönemde diğer alanların aksine, ebelik alanının kapsamında olduğu düşünülen, kadın hastalıkları ve doğum ile ilgili uzmanlaşan kadınlara göz yumulan Metrodora’nın engin bir pratik bilgiye sahip olduğu anlaşılmakta. Bunun bir diğer kanıtı olarak, “Kadın Hastalıkları ve Tedavileri” kitabında yer alan bir bölüm ilk alfabetik tam medikal ansiklopedi sayılmaktadır.  

Bir obstetrik ve jinekoloji uzmanı, aynı zamanda da akademisyen olan Metrodora tıp tarihinte ilk kadın yazar olarak yerini almıştır.