Deri Tümörleri
Kanser tanısı almak ve deri kanserinin tedavisi sonrası oluşacak izlerin kabullenilmesi oldukça zor bir süreçtir. Bununla birlikte bir plastik cerrah, erken dönemde tedavi edilen deri kanserinin oluşturacağı kozmetik ve fonksiyonel sonuçlar konusunda, sizin endişelerinizi anlayarak size en iyi yönlendirmeyi yapacak kişidir. Diğer kanser türlerinden farklı olarak deri kanserlerinin büyük bir bölümü sadece yeterli cerrahi sınırlarla çıkarılmakla tedavi edilebilir ve erken dönemde tedavi edilirlerse yeni bir tedavi gereksinimi oluşturmadan tamamen yok edilebilir.
Deri kanserlerinin tedavisinde en önemli nokta tanının erken konulması ve tedavinin olabildiğince erken ve efektif şekilde tamamlanmasıdır.
Deri kanserleri bugün en sık rastlanılan tümörlerden biridir ve son yıllarda diğer tümörlere göre görülme sıklığı artış göstermektedir. Bu artışın nedenleri arasında güneş ışınlarına ve bronzlaşma sağlayan ışınlara artmış maruziyet, toplumun yaş ortalamasının artışı ve kanserlerin eskiye nazaran tanınma oranlarında artış rol oynamaktadır. Deri tümörleri her ne kadar sık görülüyorsa da iyi olan toplumun deri tümörleri konusunda bilinçlenmesi sonucu daha erken tanınmaları ve bu tümörlerin diğer kanser türlerine göre daha az metastaz yapması ayrıca seyirlerinin iyi olmasıdır. Bununla birlikte bu tümörler tedavi edilmediğinde veya geç tedavi edildiğinde geniş doku kayıplarına yol açarak estetik fonksiyonel problem oluşturur. Bu nedenle deri tümörlerinin erken tanınması ve erken tedavi edilmesi kişinin ileride oluşabilecek ciddi görünüm ve fonksiyon bozukluklarının önüne geçilmesi açısından çok önemlidir.
Kimler Deri Kanseri Olur?
Deri kanserlerinin oluşumunu kolaylaştıran risk faktörleri mevcuttur. Bunları kişisel ve çevresel etmenler olarak değerlendirebiliriz. Kişisel faktörlerin oluşturduğu risk potansiyelleri üzerinde çok fazla kontrolümüz olmamakla birlikte, çevresel faktörleri kısmen de olsa değiştirebiliriz.
Kişisel Risk Faktörleri:
• Deri rengi, saç rengi ve göz rengi açık olan bireylerde daha sık görülmektedir,
• Vücutlarında normalden fazla sayıda ve büyüme eğiliminde benleri olanlarda,
• Doğuştan dev benleri olanlarda (Konjenital dev nevüs)
• Doğuştan gelen bazı genlerin varlığı nedeniyle oluşan hastalıklarda,
• Doğuştan veya daha sonradan oluşan bağışıklık bozukluklarında deri kanserleri gelişebilir.
Çevresel Risk Faktörleri:
• Güneş ışınlarına aşırı maruziyet veya bronzlaşmaya yol açan ışınlarla sık temas,
• Herhangi bir sebeple radyoaktif ışın tedavisi (radyoterapi) uygulamaları,
• Uzun yıllar iyileşmeden kalan açık yaralar,
• Katran, zift, arsenik vb. gibi kimyasal karsinojen maddelere kronik şekilde maruz kalma,
• Kronik mikrotravmalara uzun süre maruz kalma gibi nedenlerle de deri kanserleri gelişebilir.
Deri Kanserleri Nasıl Tanınır?
Genel olarak:
•Beyaz ve pembe renkli küçük bir kitle şeklinde,
•Yüzeyi düzgün, parlak veya çukur şeklinde,
•Kuru, pullu, kırmızı bir nokta şeklinde,
•Kabuklu, kırmızı, yumru şeklinde,
•Kabuklu yan yana küçük kitleler şeklinde,
•Bir yara izine benzeyen beyaz bir yama şeklinde olabilirler.
2-4 haftada iyileşmeyen, kanama ve ağrı yapabilen bu türdeki lezyonların kanser olabileceklerini düşünmek gerekir. Deri tümörleri bazen var olan bir benden veya normal tamamen olan bir deriden başlayabilir. Herhangi bir bende ortaya çıkan aşağıdaki değişiklikler kanserleşme açısından uyarı kriterleri olarak kabul edilmelidir.
• Var olan veya yeni oluşan bir benin asimetrik görünüm alması,
• Kenar düzensizliği,
• Değişik renk tonlarının bir arda bulunması,
• Üzerinde yara gelişmesi veya ara ara kabuklanma oluşması,
• Kanama,
• Kaşıntı,
• Çevresinde kızarıklık,
• Boyutunda 6 mm'den daha fazla veya anormal bir artış olması.
Bu değişikliklerden biri veya birkaçı gözlenen benler cerrahi olarak çıkarılarak patolojik incelemeye gönderilmelidir. Eğer tüm bu değişkenler size karmaşık geliyorsa şunu hatırlamak çok önemlidir; Derinizi tanıyınız ve tepeden - tırnağa düzenli olarak muayene ediniz. Sizi şüphelendiren bir şeylere rastlarsanız hemen bir plastik rekonstrüktif ve estetik cerrahi uzmanına veya dermatoloğa başvurunuz!
Tedavisi Nasıldır?
Tedavi kanserin tipine, büyüme evresine, yerleşim yerine göre değişmektedir. Eğer kanser küçük ise işlem ayaktan, lokal anestezi altında kolayca yapılabilir. Kanser büyükse, lenf nodlarına veya vücudun başka bir bölgesine yayılmışsa büyük cerrahi işlemlere ihtiyaç duyulabilir.
Tedaviye başlamadan önce bu yöntemleri doktorunuzla beraber değerlendirmeli ve aşağıdaki sorulara cevaplar aramalısınız.
• Tümörün yok edilmesi açısından hangi tedavi yöntemi daha güvenlidir?
• Hangi seçenek size daha uygundur?
• Sizdeki kanser tipi için ne kadar etkilidir?
• Olası riskleri ve yan etkileri nelerdir?
• Beklediğiniz fonksiyonel ve kozmetik sonuçlar ne kadar elde edilebilir?
Deri Tümörlerinin Oluşumunu Önlemek İçin Ne Yapabiliriz?
• Vücudunuzu düzenli olarak muayene edin veya bir dermatolog kontrolü altında olun,
• Güneşin etkilerinin yoğun olduğu saat 11.00-17.00 arasında güneşten korunun,
• Uzun süre dışarıda kalınacaksa şapka, şemsiye, uzun kollu giysiler ve güneş koruyucuların kullanıma özen gösterilmedir.
Son olarak cildinizi düzenli olarak siz de muayene ediniz. Eğer herhangi bir şüpheniz varsa en kısa sürede plastik cerrahınıza başvurunuz.
Her ne kadar cerrahi tedavinin iz bırakmaması mümkün değilse de plastik cerrahlar tümörü fonksiyonel yapıyı bozmadan ve en estetik görüntüyü sağlayacak şekilde cerrahi olarak çıkartırlar. Çıkarılan dokunun histopatolojik incelemesi ile tam olarak çıkarılıp çıkarılamadığı, zeminde kalıntı kalıp kalmadığı anlaşılabilir ve gerekli ise ilave tedaviler uygulanabilir.